Tabbladen

vrijdag 13 november 2015

'De schrijver is de gekte nabij'

Bij de boekenkraam van Jos Albers op het Waterlooplein bestudeerde ik een in rood karton gebonden boekje met een opmerkelijk en uitvoerig titelblad.
Besmettelijke zielsziekten voorheen en thans. De Danszucht, de Naaktloperij, de Geeselaarsvertooning en de hand-over-hand-toenemende SPORTEPIDEMIE en hare bevorderaars (SPORTARTSEN enz.) met een Naschrift gericht tegen een artikel van Prof. Snapper over ''HET SPORTHART''.” (Baarn, 1931). Helaas was het net verkocht aan een antiquaar.

Auteur en titel bleven lang in mijn hoofd zeuren en enkele maanden later zocht ik thuis nieuwsgierig naar informatie.
Evart van Dieren (1861-1940), zo bleek, was een respectabel geneesheer in goede doen geweest. Daarnaast was hij een beroepsquerulant in het kwadraat. Onder het motto ‘ik heb altijd gelijk’ nam hij de pen op tegen alles en iedereen en publiceerde tal van spraakmakende artikelen, brochures en rare boekjes. ‘Besmettelijke zielsziekte’ geldt als idioot hoogtepunt in zijn oeuvre.
Antiquarisch kom je zijn uitgaven overigens niet zo vaak tegen. Veel van zijn publicaties verschenen (uitzonderingen daargelaten) voor eigen rekening en in beperkte oplagen.


Jaap Bos heeft uitvoerig gepubliceerd over deze zonderlinge, thans geheel vergeten, figuur in: “Evart van Dieren. Een kroniek van het falen” (Amsterdam, 2008). Over dit boekje schreef hij:
Men kan op iedere willekeurige bladzijde binnenvallen en na een paar bladzijden weet men al evenveel als wanneer men het hele boek zou lezen. Van Dieren was er zelf ook verbaasd over.
‘En zoo zijn we dan vàn de Naaktlooperij en het Socialisme en Bolsjewisme (Heijermans en Pieck) over de Godsdienstbestrijding, de achterlijke Cultuur en de opzettelijke onzindelijkheid héén, weer ongemerkt terecht gekomen bij de Sport! Zonder toelichting zou het haast een al te gekke overgang lijken, maar als we ons dan herinneren dat Jan Feith in 1928 schreef… [enz.].’
En dan zijn we pas op pagina 43 en hebben we er nog meer dan honderd voor de boeg, waarin het zal gaan over de Duitse keizer, Napoleon, een gedicht van Jan Engelman, en nog veel meer, en ook, af en toe, over de sportbeoefening, waarover het boek eigenlijk had moeten gaan.
De schrijver is de gekte nabij, oordeelde Boudewijn Büch in een krantenartikeltje een halve eeuw later
”.


Kijk! Dergelijke informatie is voor elke rechtgeaarde boekenliefhebber die van knotsgekke boekjes houdt (‘boeken met een verhaal’) een eersteklas aanbeveling!
Op internet begon ik digitaal te sneupen en vond een exemplaar bij Boekwinkeltjes.
De verkoper bleek Harry van 'Hopi Bukinan' te zijn. Dezelfde die me op het Waterlooplein was voorgeweest...!


Noot. Dit stukje werd geschreven voor Best Beschreven Boeken (Week van het Oude Boek 2015)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten