Boekverbeteraar

Een grote doos boeken, meest ingebonden middelmaat en daartussen één boek dat mijn aandacht trok. Driekwart leer, fraai gemarmerd papier, goud op snee, kortom een luxe band van, zo bleek uit het adresstickertje, boekbinderij G.F.L. Ophof te Rotterdam.
De inhoud bleek alras minder spectaculair. Het ging om het proefschrift van dr. N.N.J. de Voogd; “De Doelistenbeweging te Amsterdam in 1748” (Utrecht, 1914). Een antiquarische paperback uitgave die thans rond de € 20,- euro moet kosten en destijds ook al niet duur of bijzonder was.
Wat bezielde iemand om zo’n kostbare band te laten maken; een band die ook toen al de waarde van het boek vele malen overtrof en die het boek uiteindelijk niet veel in waarde deed stijgen. Wie was deze boekverbeteraar met (te) veel geld?
Voorin zag ik het ex-libris van de Rotterdamse, later Haagse, jurist en bibliofiel mr. F.C. Koch (een uil op een boek) en dat verklaarde alles.
Buijnsters noemde hem diverse keren in zijn boek: “Geschiedenis van het Nederlandse antiquariaat” (Nijmegen, 2007). Voor Koch was het mooiste niet goed genoeg en hij behoorde, in de periode voor en na de tweede wereldoorlog, tot een select groepje van topverzamelaars van antiquarische boeken (atlassen, reisjournaals, uniform- en kostuumboeken) in de prijsklasse van vijf of zes cijfers. “Het ex libris F.C. Koch is zoveel als een keurmerk voor de hoogste kwaliteit”, schreef Buijnsters. De (te) dure boekband was voor Koch kennelijk een kwalitatieve verbetering. Pas toen was het boek zijn ex libris waardig.

“Je kan het toch niet meenemen”, is een veelgehoorde uitspraak als ik met een dergelijke bibliofiele aanwinst thuiskom. Ik weet het. Wij verzamelaars zijn maar een schakeltje in een ketting van soms vele verzamelaars. Wij bezitten en koesteren onze boeken maar voor even om vervolgens, vrijwillig of gedwongen, vroeg of laat, weer afscheid van ze te nemen.
Dat besef is nog groter als blijkt dat het om een exemplaar gaat uit een beroemde bibliotheek uit min of meer vervlogen tijden (Koch's bibliotheek werd op 11 december 1974 in Hamburg geveild).
Maar ja, ik kan zoiets moeilijk laten liggen, toch ?