(Uit)verkoop bij Zeeman!

De afgelopen meiveiling bij Burgersdijk & Niermans had beslist iets opmerkelijks. Enerzijds werd in publiciteit eromheen uitsluitend verwezen naar de collectie van Michaël Zeeman (1958-2009), waarvan het eerste deel onder de hamer kwam. Anderzijds verkondigde veilinghouder Arne Steenkamp daarover: ''Het is echt de bibliotheek van een gebruiker (-). Er zitten geen bijzondere drukken of atlassen bij” en Annemieke Vanackere, weduwe van Zeeman, deed daar een schepje bovenop en bevestigde: ''Hij verzamelde niet om het verzamelen. Hij had boeken om te lezen, om te gebruiken''. Gewoon veel boeken dus maar verder niks bijzonders.

Wie vervolgens de website van Burgersdijk bekeek kon ook daar iets eigenaardigs zien. Een foto van Zeeman prominent bovenaan met daaronder de te veilen ‘highlights’ die geen van allen uit zijn collectie kwamen! Nee; deze waren afkomstig uit een andere boekenschat die gelijktijdig werd geveild: “a fine collection of old books from the 15th-18th c. from a Dutch private library”. Ik kon mij niet aan de indruk ontrekken of de nadrukkelijke aandacht voor Zeeman als ‘bekende Nederlander met veel boeken’ was ook bedoeld om de aandacht af te leiden van deze anonieme privé bibliotheek. Vanwaar dat gevoel ?
Welnu het begon allemaal enige tijd terug met het doornemen van de online catalogus.
Lot nummer 1277 was de oorzaak:
“AMSTERDAM -- COMMELIN, C. Beschryvinge van Amsterdam, (...) en Amstellant, Haar Vergrootingen, Rykdom, en Wyze van Regeeringe, tot den Jare 1691. Amst., A.D. Oossaan, 1693-94. 2 vols. (18), 1-528; (2), 529-1224, (40) pp. W. engr. front., 1 lge-fold. plan of the city, 51 fine engr. views and plans (of which 41 double-p. & 10 full-p.), 77 text-engr. (for the greater part views), 3 genealogical tables & some woodcuts in the text (coins & coats of arms). Fol. Beautiful cont. vellum with raised bands, richly dec. gilt backs, gilt dec. centerpieces on all sides, surrounded by 2 gilt dec. borders, and brown & black labels. (Half of last leaf vol. 2 (index) torn off, lower marg. vol. 2 a bit stained in places, vol. 2 faintly stained at the end, slightly browned in places). Apart from the missing half index leaf, a good set in splendid bindings.”
De illustratie hierbij toonde echter niet de ‘splendid bindings’, die deze uitgave zo bijzonder maakt, maar een nietszeggend plattegrondje van Amsterdam rond 1300 uit het eerste deel. Waarom? Was men bang dat een foto van de banden bij verzamelaars een belletje had doen rinkelen?
Voor mij was de beschrijving meer dan voldoende. Wie op de afgelopen Amsterdam Antiquarian Book, Map & Print Fair in de PTA was (in oktober 2009) had deze boeken daar, net als ik, kunnen zien. Fraaie perkamenten banden trekken altijd mijn aandacht en natuurlijk keek en bladerde ik toen even om te kijken of de inhoud net zo aantrekkelijk was.
Het bleek dus om het bovenvermelde boek te gaan en inderdaad had een of andere gek in deel twee het laatste indexblad er half uitgescheurd. Op zich geen groot probleem.
De stadsbeschrijving van Casparus Commelin (1636-1693) is niet zeer zeldzaam en het is goed mogelijk om voor een paar euro uit één of ander sloopexemplaar een indexblad te bemachtigen om dat over te zetten in dit prachtexemplaar.
De vraagprijs destijds vond ik astronomisch hoog, ook al kwamen de boeken volgens de standhouder uit de persoonlijke collectie van de antiquariaat eigenaar.

Ze werden niet verkocht want een maand later trof ik ze aan in diens winkel. Ja, over de prijs kon worden onderhandeld maar desondanks bleef deze naar mijn smaak wat aan de hoge kant. In februari waren ze weg. Ik vermoedde verkoop totdat ik op de website van Burgersdijk kavel 1277 onder ogen kreeg. Bieden dus!
En zo werd ik eigenaar van een fraaie Commelin afkomstig uit de privé collectie van Jan Bernard de Slegte. Geduld is een schone zaak en kennelijk gaat het nog steeds niet goed met De Slegte (ssssst!).