Portret van een rasbibliofiel

Toen ik op het Amsterdamse Waterlooplein in de boekenstal van Jos Albers door een map met portretten bladerde vond ik als laatste daarin een fraaie afbeelding van baron van Westreenen van Tiellandt. Jos gaf mij het portret cadeau en daarmee was Perkamentus natuurlijk zeer verguld!

Willem van Westreenen van Tiellandt (1783-1848) is natuurlijk bij iedere bibliofiel bekend als de grondlegger van het 'Museum Meermanno / Huis van het boek', het oudste boekenmuseum ter wereld. Het in een sierkader geplaatste borstbeeld van deze wat excentrieke baron met al zijn ridderorden is een lithografie "Publié par Soetens & Fils, à La Haye", op een blad van ca. 16 cm. x 22 cm. naar het bekende schilderij van hem door J.R. Post Brants (1811- na 1848). In de bekende 'Beschrijvende catalogus van 7000 portretten van Nederlanders' van Frederik Muller komt het voor onder nummer 6045 a.

Volgens een krantenadvertentie in de Leeuwarder Courant (d.d. 1 juni 1838) verscheen de serie 'vermaarde portretten' uitgegeven door Soetens & Fils (en opgedragen aan Z.K.H. de Prins van Oranje) om de drie maanden in afleveringen van telkens twaalf portretten a één gulden twintig (dus tien cent per portret). In vijf jaar tijd verschenen zeker 256 portretten. Verschillende kunstenaars hebben aan deze serie meegewerkt. Het portret van baron van Westreenen van Tiellandt is linksonder gesigneerd met 'C.L.' Dit monogram is van de kunstenaar Carel Christiaan Antony Last (1808-1876) die rond 1835 ook een litho heeft gemaakt van Donau, de hond van de baron.

Waar de portretten werden gedrukt is niet bekend. Vanaf 1818 is er in Den Haag een steendrukkerij, de latere Koninklijke Steendrukkerij onder leiding van Daniel Abrahams (1795-1854), en daarmee was deze stad - na Rotterdam (1809) en Amsterdam (1816) - de derde plaats in Nederland waar de Lithografie techniek werd toegepast.

Rond 1840 ging de Haagse uitgeverij van Cornelis Soetens failliet. De portrettenreeks werd vanaf januari 1841 overgenomen door de uitgever 'Gebroeders van Lier'.

Nou nog een passend lijstje vinden en een plekje op één van de boekenkasten in de huiskamer, waar ook het beeldje van Laurens Janszoon Coster staat. De ene bibliofiele legende naast de andere...