Het jaar geboekt, november 2018

In de rubriek 'Het jaar geboekt' (zie tabblad bovenaan) houd ik bij wat ik gedurende het lopende jaar per maand bij elkaar verzamel. Na afloop van de maand verplaats ik de lijst met aanwinsten naar de startpagina c.q. homepage en geef ik 'de cijfers'. In de rubriek blijven de voorgaande maand(en) als hyperlink aanwezig. Raadpleeg dus regelmatig de nieuwe rubriek om te zien of er aanwinsten zijn bijgekomen (of wacht op het maandoverzicht).

November 2018; de cijfers...

Totaal aantal objecten: 17.
Gekocht: 16.
Gekregen: 1.

Totaal uitgegeven: € 256,41 euro (incl. verzendkosten).
Gedeeld door 16 is gemiddeld: € 16,03 euro per object.

Via Boekwinkeltjes: 1 (11).
Via kringloopwinkel: 6 (2, 3, 4, 5, 6, 7).
Via (online) antiquariaat: 2 (8, 9).
Via boekwinkel: 1 (10).
Via boekenmarkt: 6 (12, 13, 14, 15, 16, 17).

Modern: 9 (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 10, 12).
Old & rare: 8 (8, 9, 11, 13, 14, 15, 16, 17).

November 2018: de aanwinsten...

1. P. Dijstelberge: "Wat is een boek? Een kleine geschiedenis" (Amsterdam, 2018). Presentexemplaar gekregen van de uitgever. Eens kijken lezen of ik nog weet wat een boek is...

Een rondje in mijn kringloop leverde vier aanwinsten op (2, 3, 4 en 5) voor bij elkaar
€ 8,25 euro.

2. S. Schama: "Overvloed en onbehagen. De Nederlandse cultuur in de Gouden Eeuw" (Amsterdam, 1988). De Nederlandse vertaling van de Engelstalige klassieker: "The Embarrassment of Riches. An interpretation of Dutch culture in the Golden Age" (London, 1987), die al sinds zijn verschijning bij mij in de kast stond. Behalve inhoudelijke verbeteringen zitten er in de Nederlandse editie ook kleurenafbeeldingen.

3. H. Roodenburg: "Onder censuur. De kerkelijke tucht in de gereformeerde gemeente van Amsterdam 1578-1700" (Hilversum, 1990). Handelseditie van het academisch proefschrift (Vrije Universiteit) van H.W. Roodenburg. Bekende studie die prima aansluit bij mijn collectie verboden boeken, kerkelijke tucht en geschiedenis van Amsterdam.

4. A.M. Numan: "Noord-Hollandse kerken en kapellen in de Middeleeuwen, ca. 720-1200. Een archeologische, bouwhistorische en historische inventarisatie" (Zutphen, 2005). Voor mijn collectie lokale geschiedenis, Amstelland en omstreken. Vele naburige (verdwenen) dorpskerken passeren hierin de revue waaronder die in Ouderkerk aan de Amstel (blz. 162/163). Foutief daarbij is de vermelding 'gemeente Amstelveen' in plaats van 'gemeente Ouder-Amstel'!

5. A.P. van den Band en E.H.P. Cordfunke (redactie): "Archeologie in veelvoud. Vijftig jaar Archeologische Werkgemeenschap voor Nederland" (Utrecht, 2001). Archeologie heeft nog altijd mijn belangstelling. In mijn tienerjaren heb ik veel in de binnenstad gegraven (lees: "Bizar" en "Proost"!) en ook in AWN-verband was ik later - zij het kort - actief.
Zo groef ik op de voormalige locatie van Kostverloren aan de Amstel en bij de dorpskerk in Oud-Diemen. Op de laatste locatie deed ik een topvondst.

Terwijl Paul Hoogers (die de opgraving leidde) en anderen aan de zuidzijde van de kerk groeven, waar o.m. een grote roodkleurige zandstenen grafkist lag, verplaatste ik mijn graafactiviteiten naar de toren om te kijken hoe deze aansloot op het schip. Op mijn buik liggend groef ik met mijn hand en een klein schepje in de hoek. Vlakbij lag de enorme grafzerk van Catharina Maria Best en er was maar weinig beweegruimte. Plotseling voelde ik wat hards. Het bleek te gaan om het zandstenen hoofdje van een bebaarde man met muts. Al gauw volgden andere kleine en grote gebeeldhouwde fragmenten en verzamelden enkele leden van de groep zich rond mij om te zien wat er allemaal naar boven kwam.
Op blz. 126/127 staan een aantal van deze fragmenten afgebeeld die ooit deel hebben uitgemaakt van een sacramentshuisje.

Een tweede bezoek een week later leverde nog twee titels op (6 en 7) voor bij elkaar € 3,- euro.

6. H. Petroski: "The book on the book shelf" (New York, 1999). Interessante studie over het bewaren van boeken op de plank in de boekenkast door de eeuwen heen.

7. "De Praagse Golem. Joodse verhalen uit het getto" (Praag, z.j.). Ik heb vele jaren geleden een driedaags flitsbezoek gebracht aan Praag en daar natuurlijk ook het schilderachtige Joodse kwartier en de befaamde drukbezette Joodse begraafplaats bekeken. De verhalen uit het Praagse getto over de Golem en Rabbi Löw zijn wereldberoemd.

8. [H. Riemsnijder]: "Galante dichtluimen" (z.p. ['s-Gravenhage], 1780). Bijzonder zeldzaam erotisch dichtbundeltje (met, naaste de Franse titelpagina en de typografische titelpagina, ook de gegraveerde titelpagina). In: "Gepeins over zeldzaam (galante dichtluimen)", beschreef ik dit verjaardagscadeau en hoe ik met behulp van een afbeelding van de originele omslag een facsimile omslag maakte op oud achttiende eeuws papier. Gekocht en afgehaald voor € 80,00 euro (inclusief verjaardagskorting) bij het Amsterdamse antiquariaat Boek en Glas.

9. J.H. Halbertsma: "Aanteekeningen op het vierde deel van den Spiegel Historiael van Jacop van Maerlant" (Deventer, 1851). In fraai halfleren band, gekocht via Boekwinkeltjes bij De Slegte in Antwerpen voor € 35,50 euro (incl. verzendkosten). Lijvige aanvulling van Halbertsma op de twee jaar daarvoor afgesloten editio princeps van de Spiegel Historiael van Jacob van Maerlant (die ik alweer drie jaar geleden voor weinig kocht en waarover ik schreef in: "De veiling van een winkeldochter").

10. M. Hageman: "De geschiedenis volgens Bicker 1746-1812" (Amsterdam, 2018). Gekocht op de drukbezochte boekpresentatie bij Scheltema in Amsterdam op 30 november 2018. Gesigneerd exemplaar ("Bij onze eerste kennismaking, van Mariëlle Hageman voor Perkamentus Antiquarius") € 22,50 euro. Ik nam natuurlijk meteen het gratis voorpublicatieboekje mee dat Mariëlle ook voor me signeerde.

Perkamentus koopt zelden boeken nieuw maar het vooruitzicht om haar en vele anderen Twitter vrienden 'in the flesh' te ontmoeten leek mij leuk en trok mij over de streep.
Dat beviel velen overigens zo goed dat er wellicht nog eens een aparte 'TweetMeet' volgt.

11. J.W. Gunning: ”Over de faecaliën in maart en april 1872 met de Liernur'sche toestellen verzameld in de Looijersloot en de bouwkas te Amsterdam”.
Gesepareerd artikel uit het "Tijdschrift uitgegeven door de Nederlandsche Maatschappij ter bevordering van Nijverheid" (Haarlem, jaargang 1872, deel XXXV).
Gekocht voor € 7,66 euro (inclusief verzendkosten) via Boekwinkeltjes.

De laatste mooie dag van november was een bibliofiele topdag.
Ik scoorde op de vrijdagse boekenmarkt op het Amsterdamse Spui maar liefst zes bijzondere boeken (12, 13, 14, 15, 16 en 17). Het wordt weer een hele toer om daarvoor een plekje te vinden in mijn overvolle boekenkasten. En dan te bedenken dat het jaar nog niet voorbij is, laat staan het verzamelen...

12. B. Paasman: "J.F. Martinet. een Zutphense filosoof in de achttiende eeuw" (Zutphen, 1971). Interessante studie van de auteur van het "Huisboek voor vaderlandsche huisgezinnen" (Amsterdam, 1793), waarover ik eerder schreef. € 4,50 euro.

13. "Gaudeamus. liederenbundel voor de studenten van Hageveld" (Breda, 1901). Onvindbare pocket uitgave (14,5 cm. x 8,5 cm.), 'Niet in den Handel', van het roemruchte kleinseminarie in Heemstede (destijds nog in Voorhout). In felrode omslag en in onberispelijke staat voor € 15,- euro. Boekenvriend Jos Swiers van De Althaea Pers bezit overigens een exemplaar van deze bundel in gele band en publiceerde hieruit lied nummer elf: "Hageveld's bloei". Zelf herkende ik natuurlijk nummer drieënvijftig: "'k Zag twee beren", met de slotopmerking: "Ad libitum laat men alle dieren in dit vers optreden, b.v.:
'k Zag twee vlooien: mutsen plooien.
'k Zag twee spreeuwen: schuiten breeuwen.
'k Zag twee apen: wortelen schrapen.
'k Zag twee muizen: touw uitpluizen. enz.".

14. "Kleine katechismus of kort begrip der geschillen onder de katholijken in Holland" (Amsterdam, 1820). Klein gebonden boekje (ongeveer hetzelfde formaat als nummer 13), in een smaakvolle nieuwe handmarmeren omslag met titeletiket. Zeldzaam, inhoudelijk curieus, goedkoop (slechts € 10,- euro) en daarom gekocht. Uitgave van de Oudkatholieke Kerk destijds beter bekend als de 'Rooms Katholijke Klerezie' met aan het eind een "Lijst der boeken welke achtereenvolgens door meer gevorderden over de aanhangende Kerkgeschillen zouden kunnen gelezen worden, en bij de drukker en uitgever dezes Potgieter en van Balen, verkrijgbaar zijn". Het is mijn derde catechismus. Over de andere twee exemplaren in mijn collectie schreef ik al eerder hier.

15. G.D.J. Schotel: "Geschied-, Letter- en Oudheidkundige uitspanningen" (Utrecht, 1840).
Ik bezit al enkele boekjes van Schotel over verschillende cultuurhistorische onderwerpen maar nog niet deze schaarse uitgave met verschillende korte bijdragen, waaronder (hoe actueel!) één over het Sint-Nicolaasfeest (blz. 145) dat in Dordrecht al in 1360 door de kinderen werd gevierd. Ondanks het feit dat in dit exemplaar - wonderlijk genoeg - de zes (VI) pagina's inleiding ontbreken is de € 25,- euro die ik ervoor betaalde beslist weinig! Aardig detail; dit boekje, in originele contemporaine halflinnen band met gemarmerde platten, komt uit de bibliotheek van het Amsterdamse leesgezelschap Doctrina & Amicitia.

16. R. Wrede: "Die Körperstrafen bei allen Völkern von den ältesten Zeiten bis auf die Gegenwart" (Dresden, 1898). Uitputtende, Duitse studie (rijk geïllustreerd) van een auteur met een toepasselijke achternaam. Maar liefst vijfhonderd pagina's met een overzicht van de vele foltermogelijkheden (met bijbehorende instrumenten) en de diverse soorten lijfstraffen in verschillende landen en culturen door de eeuwen heen. Hieruit blijkt dat er destijds in vele Duitse gevangenissen, werk- en armenhuizen nog steeds harde lijfstraffen bestonden, met name stokslagen (tot zestig toe): "wozu der Haselnussstock und das spanische Rohr verwendet wird, auf den Rücken oder auf das Gesäss". Ook dit boek komt blijkens zijn bibliotheekstempel uit de voormalige boekerij van Doctrina & Amicitia. Van deze uitgave bestaat overigens een moderne herdruk uit 1980. € 20,- euro.

17. Th. Griesinger: "De Jesuïeten, volledige geschiedenis hunner openbare en geheime werkzaamheid van de stichting der orde tot op heden, aan het volk verhaald" (Utrecht, 1888). Het boek (ruim 550 blz.) eindigt met: "Achten wij den baardeloozen, langgerokten vijand niet te gering! Dat zij van dit boek de slotsom en de waarschuwing"! In fraaie contemporaine rode stempelband gekocht voor slechts € 25,- euro.