Perkamentus elders

"Sinds de intrede van internet heeft de Stichting Menno Hertzbergerprijs initiatieven van boekhistorische waarde, die niet in boek- of manuscriptvorm waren verschenen, beoordeeld. Zo kreeg bijvoorbeeld de STCN in 1999 de Hertzbergerprijs. Daarbij werd het internet nog gezien als een soort verlengstuk van de bibliografische traditie, nu met andere middelen online voortgezet. De Menno Hertzberger Aanmoedigingsprijs van 2012 is nu echter toegekend aan een typisch internetfenomeen, dat eigenlijk geen equivalent in de papieren wereld kent, namelijk het weblog. Het blog is een van die instrumenten die boekwetenschappers, antiquaren, conservatoren en vele anderen in staat stelt de gebeurtenissen op het terrein van het boek op de voet te volgen en activiteiten te stimuleren. Dat gebeurt op allerlei manieren, denk aan blogs als van Perkamentus, van Boekendingen of de 'Library of Curiosities' van Steven de Joode" (uit: "Juryrapport Menno Hertzberger Aanmoedigingsprijs 2012".).

Inmiddels zijn we tien jaar verder en is Perkamentus de enige van de genoemde blogs (inclusief de prijswinnaar 'Artistiek Bureau', van Nick ter Wal) die nog steeds blogt over bibliofilie in de breedste zin van het woord (met de collecties in mijn 'private library' als uitgangspunt). Inmiddels mag ik mij Nederlands grootste 'internetbibliofiel' noemen.
Het delen van mijn passie en kennis heb ik altijd al leuk gevonden en mijn lijst van publicaties is dan ook beslist veel groter dan de meer dan 500 blogs die op dit weblog staan. ‘Een kruising tussen Boudewijn Büch en Gerrit Komrij’, ‘een omgevallen boekenkast’ en (op mijn werk) 'De professor', zijn enkele van de karakteristieken die ik wel eens in de wandelgangen over mij hoorde.

Op deze pagina ‘Perkamentus elders’ geef ik een overzicht van mijn aanwezigheid op andere plekken. Dat kunnen foto’s en/of artikelen van mij zijn op andere websites, maar ook citaten en bronvermeldingen door anderen over mijn weblog. Steeds meer zie ik Perkamentus opduiken in ‘echte’ boeken en tijdschriften. Ook die (voor zover ik ze kon achterhalen) treft u hier aan. Al met al is dit een soort Curriculum Vitae van mijn alter ego Perkamentus dat – naar ik hoop - regelmatig zal worden aangevuld. Aanvullingen en verbeteringen zijn welkom!

Artikelen / Guest editorials:


Tot dusver heb ik drie keer een artikel geschreven voor een ander bibliofiel blog, alle drie ‘guest editorials’ voor ‘The Private Library’ van L.D. Mitchell.

1. A Private Library in the Netherlands.

2. Serendipity and the Private Library.
Dit stukje is min of meer een vertaling van: ‘Een bijzonder vorstelijke vondst’ (18 oktober 2009).

3. 'Going Dutch' at the Private Library.
Dit stukje is min of meer een vertaling van: ‘Typisch Nederland(s)’ (29 april 2011).


De 'International League of Antiquarian Booksellers' (ILAB) publiceerde mijn Engelstalige blogposts in hun voormalige ILAB Library. Het ging om:

1. 'A square inch of art' (Rare Books - A Square Inch of Art),

2. 'Holy Ground' (Book Scouting in... Amsterdam: Holy Ground). Zie ook: ILAB Newsletter 35 (2014). Dit stukje is min of meer een bewerking en vertaling van: 'Boekenjood' en 'Pieck en Pfann in 'de poort'.

3. 'The Rembrandt Connection' (Collecting - The Rembrandt Connection). Zie ook: ILAB Newsletter 36 (2014).

4. 'Being an 'Ai Sho Ka' (Collecting Rare Books and First Editions - Being an 'Ai Sho Ka'). Zie ook: ILAB Newsletter 37 (2014).

5. 'Linguistic adventures' (Collecting Rare Books and First Editions - 'Linguistic Adventures').

6. 'De antiquaar, de bibliofiel en de 'ontsluijerde' auteur' (6 mei 2018) werd opgenomen in Nieuwsbrief 105 (kersteditie, 22 december 2020) van het Nederlands Genootschap van Bibliofielen (NGB).

Foto's / Pictures:

Ik heb diverse foto's gemaakt die geplaatst werden op ‘Book Porn’. Vrijwel allemaal zijn ze terug te vinden op mijn blog.


Verwijzingen / References:

Talloos zijn de online verwijzingen naar mijn blog en het is zinloos om ze hier allemaal te vermelden. Enkele daarvan zoals op Facebook zijn bovendien niet toegankelijk voor niet leden. Voorbeelden van websites waar naar mijn blog wordt of werd verwezen zijn de website van De Kan en De Boekenmarkt op het Spui (waarover ik hier schreef). Bijzonder trots ben ik op de vermelding van mijn weblog in de lijst met links op het weblog van Gerrit Komrij (1944-2012) ‘Lucifer in het hooi’, die mijn blog ook met belangstelling las. Andere voorbeelden zijn:

Blogger 'Andebijk' die als een van de eersten over over mijn blog schreef in; “Met een knipoog naar Perkamentus. Een eresaluut” (13 juni 2009).

Boekendingen schreef over mijn blog; “Over Boekenjoden en Boekengeluk – herinneringen van ‘Perkamentus’…” (1 september 2009). Ook verwees dit blog naar mijn pagina: Wat is het waard?

In 'Quis leget haec' schreef Koen de Jager over mijn blog; "Wonderkind" (29 januari 2016).

Michel Oosterbosch, archivaris in het Rijksarchief Antwerpen-Beveren schreef een korte toelichting (ook in het Frans) over mijn schenking van het zegel van Aleidis van Holland (zie: "Hoe Perkamentus Aleidis van Holland weer thuis bracht").


Veel aandacht was er ook voor mijn blog: "Nederlands oudste vervoersbewijs?", over een bijzonder (voorgedrukt) kaartje voor de trekschuit Gouda-Amsterdam uit 1775. Een afbeelding van dit unieke kaartje staat in de inleiding (blz. 13) van de: "Atlas van de trekvaarten in Zuid-Holland" (zie hieronder bij Gedrukt/Printed, nr. 10).

"Buitenveldert; een stadswijk verzameld" kreeg een verwijzing in de "Wijkkrant Voor Buitenveldert/Zuidas & Prinses Irenebuurt" (jrg. 34, september 2020, nr. 7 in de rubriek 'Kortaf').


Plaatsgenoot Ton de Ruijter is een trouwe lezer van mijn blog en laat zich bij zijn tekenkunst af en toe leiden door de bibliofiele rariora die bij Perkamentus de revue passeert. Voor mijn 62ste verjaardag ontving ik in mijn mailbox deze getekende felicitatie (geïnspireerd op mijn blog over Octavius Kwarto).


Online / Online:


PDF-file: “Medieval Manuscripts & Early Print Works at Memorial University Libraries” (Catalogue by Patrick Warner, Queen Elisabeth II Library 2013). Bevat een verwijzing naar het stukje: "Van mij!".

PDF-file: I. Matthey: "Galerij van Nederlandse en op Nederlands grondgebied verblijvende buitenlandse duellisten" (Amsterdam, 2022). Bevat een verwijzing naar het stukje: "Om de eer van een heer".

Gedrukt/ Printed:

1. Ernst Braches: “Vijf bijdragen over Nieuwe Kunst” (Amsterdam, Uitgeverij De Buitenkant, 2012). Bevat (blz. 54.) een verwijzing en afbeelding naar het stukje; "Een bijzonder vorstelijke vondst".

2. Wim Daniëls & Arie Bras: “Dakhazen en bretelpiano's. Scherts en humor die geen pijn doet” (Houten-Antwerpen, Uitgeverij Unieboek, 2012). NB. Verscheen ook als E-Book. Bevat een verwijzing (blz. 82-83) naar drie stukje getiteld; "De Neuzenbibliotheek (deel 2)".

Naar dezelfde stukjes wordt ook verwezen in een noot (blz. 952, onder deel 3, noot 1) in het standaardwerk van N. Boerma, A. Borms, A. Thijs en J. Thijssen: "Kinderprenten, volksprenten, centsprenten, schoolprenten. Populaire grafiek in de Nederlanden 1650-1950" (Nijmegen, 2014).

3. W.J. Groeneweg: “Perkamentus schenkt ruim 25 kilo Amstelveen” (In: ‘Amstel Mare. Tijdschrift van de Vereniging Historisch Amstelveen’, jrg. 24, nr. 2, juni 2013). Bevat een verwijzing (blz. 22) naar het stukje; "Ruim 25 kilo Amstelveen".

4. “De Boekenwereld. Vrouwen en Boeken” (jrg. 29, nr. 3, 2013) bevat een verslag van de uitreiking van de Menno Hertzbergerprijs en Menno Hertzberger aanmoedigingsprijs 2013. In het juryrapport van de laatste wordt dit weblog, naast 'Boekendingen' en 'The Library of Curiosities', aangehaald als voorbeeld van "een medium dat boekwetenschappers, antiquaren, conservatoren en anderen in staat stelt gebeurtenissen op het terrein van het boek op de voet te volgen en activiteiten te stimuleren".


Het colofon vermeldt: "Bij mijn zoektocht heb ik hulp gekregen van: Jaap Engelsman, Perkamentus antiquarius, Corien Glaudemans, Freek Heijbroek, Jeannette Kok, Bubb Kuyper, Aad van Maanen, Nop Maas, Jenny Mateboer, Ed Schilders, Steef Stijsiger, Rens Strijbos en Nelly Witte. Ik zeg hun allen veel dank!".

6. Nieuwsbrief 152 (april 2015) van de Stichting Drukwerk in de Marge.
Bevat mijn stukje (blz. 10) "Elk jaar een goed jaar, elke dag een mooie dag".

7. B. Elias: "Een weelderige baard. Cliché van het Hooglandse Malenzegel ontdekt(In: ‘De bewaarsman. Tijdschrift van de Historische Kring Hoogland', jrg. 21 nr. 3, december 2015). De vondst wordt op dit blog beschreven in: "Clichés".

8. Simone Berni: “Dracula by Bram Stoker. The Mystery of the Early Editions” (Bibliohaus, United States of America, 2016). Hoofdstuk “ The Dutch Edition (1928)” (blz. 61/62). Bevat informatie over de eerste Nederlandse Dracula vertaling die ik beschreef in "Gevonden: Dracula!". Zie ook het blog van de Koninklijke Bibliotheek hierover.


9. K. van Rixoort: "Ontdekking Het Achterhuis" (In: De Boekenpost, juli/augustus 2016, blz. 39). Naar aanleiding van mijn blog "De kleuren van het Achterhuis", over de kleuren van de belettering op de stofomslag (buikbandjes) van de eerste drie drukken van het bekende dagboek van Anne Frank (verschenen bij uitgeverij Contact).



10. Marloes Wellenberg en Ad van der Zee (samenstelling):"Atlas van de trekvaarten in Zuid-Holland" (Bussum, 2021). Bevat op blz. 13 (inleiding) een foto van een vervoerskaartje voor de trekschuit Gouda-Amsterdam uit 1775 dat ik beschreef in: "Nederlands oudste openbaar vervoersbewijs?".

11A. Nobel (hoofdredacteur): "'100 jaar Geschiedkundige Vereniging Oranje-Nassau 1923-2023', Jaarboek Oranje-Nassau 2023" (Den Haag, 2023). Bevat op blz. 227 een foto van de gebatikte perkamenten band van C.A. Lion Cachet die ik beschreef in "Een bijzonder vorstelijke vondst". 


12. "Jaarboek van het Nederlands Genootschap van Bibliofielen 2023" (Amsterdam, 2024). Speciaal nummer met diverse artikelen die herinneren aan Isa de la Fontaine Verwey-le Grand (1931-2023), erelid van ons genootschap en mecenas van de boekwetenschap (en bibliofilie). Ook Perkamentus droeg bij met zijn eerder op dit blog verschenen: "Herinnering aan 't vooronder".

Overige activiteiten:


In 2015 organiseerde de (inmiddels opgeheven) Bond van Handelaren in Oude Boeken (BOB) 'de Week van het Oude Boek' (13 t/m 22 november). Ter gelegenheid daarvan werd onder de titel 'Best Beschreven Boeken' een prijs (€ 500,- euro) uitgeloofd voor de beste beschrijving van een haast vergeten boek.
Deze werd op 15 november 2015 uitgereik aan Sander Bink
Voorafgaande aan de prijsuitreiking werd een korte inleiding gehouden door:
- Perkamentus antiquarius,
- Erik Geleijns, curator oude boeken bij Museum Meermanno en
- Lisa Kuitert, hoogleraar Boekwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam.
Er verscheen een gelegenheidsuitgave (oplage 100 stuks) met alle inzendingen waaronder drie korte verhaaltjes van mij.


Als 'een verzamelaar van een bijzondere boekencollectie' (brochures over oude taboe-onderwerpen als Onanie, Blanke Slavinnen, Anti-conceptiemiddelen en de Middernachtzending) was Perkamentus te gast bij het NTR programma 'Eus' boekenclub', gepresenteerd door schrijver en columnist Özcan Akyol en cabaretier Stefano Keizers en uitgezonden op 12 april 2022 (seizoen 2, afl. 2).


Tussen 15 september 2024 en 16 februari 2025 organiseerde junior conservator Huis van het boek Malou Moen de tentoonstelling ‘Boeken als …’. De tentoonstelling gaf een beeld van de rol van boeken in onze samenleving en onze persoonlijke levens (bijvoorbeeld boeken als beschermende talisman, boeken als prestige object en boeken als hulpmiddel).
De vitrinekasten waren gevuld met diverse voorbeelden, waaronder 4 objecten uit de collectie van Perkamentus. Daarnaast was er aandacht voor gemeenschappen rond boeken, van lang bestaande, gerenommeerde genootschappen tot de sterk groeiende BookTok community en fenomenen als ‘silent book clubs’.

Tot slot:

Dit weblog wordt door de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag digitaal gearchiveerd. Voor meer informatie kijkt u hier (en het nationaal register webarchieven).

Perkamentus is ook te vinden op Twitter (@Perkamentusblog) en Mastodon (@Perkamentus@mastodon.social).