vrijdag 25 oktober 2019

De illustraties van Johanna Coster voor J.H. de Bussy


Geïnspireerd door een stukje over de uitgeverij Joh. Enschedé Haarlem en voorgeschiedenis van drukkerij C.A. Spin & Zoon op het weblog van Hans Krol 'Librariana' besloot ik eens te grasduinen in mijn bescheiden collectie jubileum-, reclame en propagandaboekjes van Amsterdamse uitgeverijen, drukkers en boekhandels. Het in 'Librariana' aangehaalde gedenkboek van de boek- en handelsdrukkerij C.A. Spin & zoon te Amsterdam (geschreven door J.W. Enschedé) bezit ik natuurlijk ook en antiquarisch wordt het voor schappelijke prijzen aangeboden (NB. er hoort een los, soms meegebonden, alfabetisch register bij!). Op de titelpagina van deze uitgave staat duidelijk vermeld dat de boekversiering werd verzorgd door Dirk (Hidde) Nijland (1881-1955).


Die nadrukkelijke vermelding leidde er toe in deze bijdrage aandacht te schenken aan een antiquarisch zeldzame propaganda uitgave van: "J.H. de Bussy Amsterdam uitgeverij en boekhandel. Boek- en steendrukkerij. Binderij en Linieerderij. Fabriek van cliché's. Stempelinrichting. Advertentiekantoor" (z.p. [Amsterdam], z.j. [vóór 1918]). De bladzijde voor de titelpagina meldt namelijk: "De in dit boekje voorkomende illustratie's en versieringen alsook de omslagteekening, zijn vervaardigd door Johanna Coster".


Johanna Coster (1893-1960) was de dochter van de Amsterdamse boekdrukker Simon Coster en Vrouwtje Goudeketting. Zij werd opgeleid aan de Rijksacademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam tot grafisch vormgever. In 1920 huwde zij met Henri Cohen. Na haar studie werkte ze als zelfstandig illustrator en modetekenaar voor het exclusieve Engelse modebedrijf Metz & Co Liberty. Haar eerste opdrachten waren voor deze firma. Daarnaast maakte zij in de jaren twintig (advertentie)tekeningen voor verschillende merken zoals voor Sunlight Zeep en Wrigley P.K. Kauwgom. In diezelfde periode startte ook haar illustratiewerk voor tijdschriften, school- en jeugdboeken. Een voorbeeld daarvan is de Lenie ten Heuvel-trilogie van Anna van Gogh-Kaulbach (1869-1960). De delen 'Een buitenkind' (1920), 'Lente' (1921) en 'De prullemand' (1922) werden door haar geïllustreerd. Haar tekenstijl toont verwantschap met Rie Cramer (1887-1977), Sijtje Aafjes (1893-1972) en Nelly Spoor (1885-1950).

Het werk voor J.H. de Bussy zal haar als dochter van een boekdrukker hebben aangesproken. Ondanks het feit dat juist deze uitgave haar in de reclamewereld bekendheid zou geven bleef het haar enige opdracht voor een uitgeverij en boekhandel.
Die bekendheid was niet in de laatste plaats te danken aan een lovend stuk dat verscheen in "De bedrijfsreklame. Officieel orgaan van de vereeniging tot bevordering der bedrijfsreklame" (Serie V, No. 6, Febr. 1919).


In het artikel van de hand van Ph. Cohen; "Een nieuw prospectus", lezen we ondermeer: "De kliché-pagina's worden voor een vierde deel ingenomen door een toepasselijke illustratie in kleur van Johanna Coster. Die illustraties zijn wonder-mooi van fijnheid en geestigheid. Ze pakken overal en vullen de kliché's, hoe mooi uitgevoerd, toch dode dingen, zo tintelend levendig aan". Het boekje imponeert, is rustig voornaam en artistiek. Uitgever en artiste hebben eer van hun werk - stelt Cohen - maar er is ook "Een enkel vlekje, helaas! De laatste drie pagina's bevattende de uitgaven en telefoonnommers dragen wat het tekstgedeelte betreft, geloven wij, de sporen van gezet te zijn zonder overleg met de medewerkende kunstenares. Wat jammer is, want nu is niet lest 't best!". Ter illustratie werd in dit nummer ook een bijlage opgenomen met enkele tekeningen die zij voor de prospectus van De Bussy maakte.


Cohen's artikel verklapt in de eerste alinea ook iets over het verschijningsjaar van deze ongedateerde brochure die volgens WorldCat uit ca. 1920 is. Dat was dus zeker twee jaar eerder en ik sluit niet uit dat het zelfs ergens begin 1917 was. Halverwege dat jaar rolde namelijk de vijfde druk van de pers van het "Adresboek voor de Nederlandsche Nijverheid en Export". In de brochure echter wordt nog geadverteerd met de vierde druk, die sinds 1914 verkrijgbaar was.

Dat Johanna's illustratieve vaardigheden in de reclamewereld hogelijk werden gewaardeerd blijkt ook uit het septembernummer van "De bedrijfsreklame" 1919 (Serie VII, september 1919, nr. 1) dat geheel door haar werd geïllustreerd, inclusief de omslag (zie foto boven dit artikel). Op de voorzijde kijkt een wijzende figuur ons indringend aan. Daarover lezen wij:
"Smaakvolle reklame, van artistenhand, is oppermachtig; zij is er eene, waarvan de vorm in juiste verhouding tot 't aangeprezen artikel is gekozen en door haar onomstootelijk 'gevoel van eigenwaarde' haar wil over den menschen zet. De titelplaat van Johanna Coster voor dit nummer bedoelt aldus den geest der reklame te verklaren. 'Hoort naar mij - zie naar mij - lichte, domineerende figuur. Ik, levendig van tint, snedig van lijn, doe kennen wat de aandacht verdient".
In een apart artikel door E. Liecken: "Johanna Coster", wordt haar "snedig werk voor den Debussy-catalogus" genoemd, "verradend haar rap besef van goed geschetste geconcentreerde activiteit op klein, pregnant bestek".


Uitgeverij en boekhandel J.H. de Bussy vond zijn oorsprong in 1868 in Veenendaal (verplaatste zich in 1872 naar Amsterdam) en heeft na diverse fusies, waarvan de belangrijkste in 1968 met drukker Ellerman Harms, tot rond 2000 bestaan. Het grootste gedeelte van archief van deze firma werd geschonken aan het Stadsarchief Amsterdam (toegangsnummer 1005) en beslaat (inclusief een aanvulling in 2006) circa tien meter. Sinds 1883 zat het hoofdkantoor (drukkerij en zetterij) van J.H. de Bussy aan het Amsterdamse Rokin, nrs. 60 en 62. Het directiepand nr. 62 werd in 1914 geheel nieuw gebouwd (wat wellicht een mooie aanleiding was om niet lang daarna deze smaakvolle brochure te laten drukken). Voorts zat op nummer 84 de exporthandel naar Oost- en West-Indiën. Deze drie monumentale panden bestaan nog steeds. Daarnaast was er een drukkerij/binderij in de Rustenburgerstraat (nr. 148) en Kuiperstraat.


De firma was met name actief overzee, bezat filialen in Zuid-Afrika (Pretoria en Kaapstad), en verzorgde veel drukwerk voor onze voormalige kolonie Nederlands Indie waaronder periodieken als: "De Indische Mercuur" en "De Indische Gids" naast: "standaardwerken op het gebied der cultures (Tabak, Thee, Koffie, Rubber, Suiker enz.) en op finantieel terrein (Fondsen-administratieboek, notitieboek voor den Bankclient enz.), Kaarten, Atlassen en tal van andere uitgaven".

Terug naar mijn brochure. De oblong uitgave (15,5 cm. x 24 cm.) in kartonnen omslag telt in totaal 96 bladzijden (blz. 94/95: 'Enkele der voornaamste uitgaven van de firma J.H. de Bussy' en blz. 96: 'De verschillende afdeelingen met hare telefoon-nummers').
Op vijfenveertig bladzijden staan foto's in verschillende sierkaders telkens ter rechterzijde geïllustreerd met een tekening, vaak in kleur, waarboven een omschrijving. Volgens WorldCat beschikken alleen de Koninklijke Bibliotheek en de bibliotheek van de Erasmus Universiteit Rotterdam over een exemplaar. Ik vond nog een derde exemplaar in een map met reclamedrukwerk van de firma in het Stadsarchief Amsterdam (1005, inv. nr. 329).


Net als voor het eerdergenoemde septembernummer 1919 van "De Bedrijfsreklame" tekende Johanna voor de gehele illustratieve vormgeving. Voor de voorzijde van de kartonnen omslag maakte ze een figuratieve omlijsting (in goud en smaragdgroen) waarbinnen de naam en vestigingsplaats van de firma ('J.H. de Bussy Amsterdam'). Voor het eerste blad tekende zij een drukkersvignet dat doet denken aan een volle boom met bladeren waarbinnen de letters 'JHdB'. Naast het strakke sierkader voor de titelpagina ontwierp zij ook de vijf verschillende sierkaders voor de fotopagina's.

De 45 ongenummerde foto's/illustratie's tonen (in de oorspronkelijke spelling met tussen haakjes het bladzijdenummer):
De perceelen Rokin 60 & 62 (5), Ontvangst-Hal van Rokin 62 (7), Directiekamer Rokin 62 (9), Het Gebouw Rokin 84 (11), Afdeeling Boekhandel (13), Afdeeling Tijdschriften (15), Afdeeling Boekhouding (17), Drukkerij Rustenburgerstraat 148 (19), Lettergieterij (21), Galvanische Baden (23), Het maken van Galvano's (25), Afdeeling Stereotypie (27), Zetterij van Boekwerken en Periodieken (29), Zetterij Afd. Waardepapieren (31), Zetterij (Rokin 60) Handelsdrukwerk (33),




Gedeelte der Zetterij Rokin 62 (35), Gedeelte der Drukkerij Rokin 62 (37), Gedeelte der Boekdrukkerij Rustenburgerstraat (39), Andere deel der Boekdrukkerij Rustenburgerstraat (41), Drukkerij Rustenburgerstraat afd. waardepapieren (43), Een kijkje in de afd. degelpersen Rustenburgerstraat (45), Degelpersen Drukkerij Rokin 60 (47), Gedeelte van het papiermagazijn Rustenburgerstraat (49), Kluizen op de drukkerij in de Rustenburgerstraat (51), Ontwerpen van Reclameplaten (53), Het graveeren op steen (55), Gedeelte der Steendrukkerij Rustenburgerstraat (57), Onze cliché-fabriek afd. fotografie (59), Retoucheeren van foto's en cliché's (61), Het etsen van cliché's (63),




Administreeren en bewaren van de cliché's (65), Boekbinderij. Vouwmachines (67), Gedeelte der Brocheerderij (69), Staaldraad- en Garennaaimachines (71), Het binden van kantoorboeken (73), Een gedeelte der binderij op Rokin 62 (75), Linieerderij (77), Enkele onzer papier-snijmachines (79), Stempelen van boekbanden (81), Hoogdruk (relief) stempelen (83), Brandkluizen in de kelders (drukkerij Rustenburgerstraat) (85), Schaftlokaal Rustenburgerstraat (87), Expeditie-afdeling (89), Expeditie van een order voor Oost-Indië (91) en: Afd. Advertentiekantoor (Rokin 60) (93).




De wereld van boekhandel en uitgeverij was duidelijk nog een mannenwereld. Alleen de boekbinderij/vouwmachines, de brocheerderij en de afdeling met staaldraad- en garennaaimachines worden geheel door vrouwen 'bemand', wat bij de eerste twee ook uit de illustraties blijkt.

Johanna Coster's oeuvre is bescheiden en doet tegenwoordig sentimenteel en gedateerd aan. Dat is ook logisch want vrijwel al haar illustratieve werk is van voor 1940. De prospectus voor J.H. de Bussy was een hoogtepunt in haar reclame werk. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zette ze haar grafische talenten in voor verzetswerk en vervalste ze persoonsbewijzen. Toen ze in juli 1960 overleed waren er nog maar weinigen die zich haar illustratieve vaardigheden herinnerden evenals haar spraakmakende werk voor J.H. de Bussy.

vrijdag 11 oktober 2019

Het jaar geboekt, september 2019

In de rubriek 'Het jaar geboekt' (zie tabblad bovenaan) houd ik bij wat ik gedurende het lopende jaar per maand bij elkaar verzamel. Na afloop van de maand verplaats ik de lijst met aanwinsten naar de startpagina c.q. homepage en geef ik 'de cijfers'. In de rubriek blijven de voorgaande maand(en) als hyperlink aanwezig. Raadpleeg dus regelmatig de nieuwe rubriek om te zien of er aanwinsten zijn bijgekomen (of wacht op het maandoverzicht).

September 2019; de cijfers...

Totaal aantal objecten: 11.
Gekocht: 11.

Totaal uitgegeven: € 214,90 euro (incl. verzendkosten).
Gedeeld door 11 is gemiddeld: € 19,54 euro per object.

Via Boekwinkeltjes: 2 (4, 5).
Via kringloopwinkel: 3 (1, 2, 3).
Via boekhandel: 6 (6, 7, 8, 9, 10, 11).

Modern: 9 (1, 2, 3, 4, 5, 6, 10, 11).
Marge & klein bibliofiel drukwerk: 3 (7, 8, 9).

September 2019: de aanwinsten...

Mijn regelmatige kringloop-strooptochten leveren altijd wel wat op. De volgende drie boeken ( 1, 2 en 3) kocht ik daar voor in totaal € 6,75 euro, een prikkie!


1. W. Kusters: "Mijn versnipperd bestaan. Het leven van Kees Fens 1929-2008" (Amsterdam, 2014). Ik heb altijd met veel plezier - vooral in mijn studententijd - zijn krantenstukjes gelezen. Fens bezat een grote privebibliotheek (geveild bij Bubb Kuyper in Haarlem) maar daarin zat weinig bibibliofiel of bijzonders. Het was vooral een lees- en werkbibliotheek.


2. M. van Delft (e.a.): "Wonderland. De wereld van het kinderboek" (Zwolle, 2003). Gebonden versie (met stofomslag). Destijds verschenen bij bij de tentoonstelling 'Wonderland - Van Pietje Bell tot Harry Potter' in de Kunsthal Rotterdam. Met veel boeken die ik als kind heb gelezen (of nu verzamel).


3. K. Lippincott (red): "Het verhaal van de tijd" (Schuyt & Co, 1999). 'Time flies, if you have fun' in de kringloop. Boek uitgebracht bij de tentoonstelling "The Story of Time" in The Queen's House, National Maritime Museum, Greenwich, London.


4. H. Avril: "Biblia Pauperum. A facsimile edition" (1987). Gekocht via Boekwinkeltjes bij het Utrechtse antiquariaat Aleph voor € 61,95  euro (incl. verzendkosten).


5. C. Schneider: "Blockbücher des Mittelalters. Bilderfolgen als Lektüre" (Mainz, 1991). Gekocht via Boekwinkeltjes bij Foliobooks Antiquarian Booksellers voor € 25,95 euro (incl. verzendkosten). Belangrijke wetenschappelijke overzichtsstudie. Destijds verschenen bij de gelijknamige tentoonstelling in het Gutenberg Museum in Mainz. De nummers 4 en 5 kocht ik tijdens het schrijven van: "Op zoek naar de Biblia Pauperum van 1839".

Helaas! Boekhandel Minotaurus in Amsterdam sloot per 1 oktober 2019 definitief zijn deur. Alle boeken in de winkel waren afgeprijsd en in de laatste week van september zelf met 75%! Mijn gulzig grijpen resulteerde in de aanschaf van zes boeken (nrs. 6, 7, 8, 9, 10 en 11) voor in totaal € 120,25 euro. Meer hierover in "Vaarwel Minotaurus".


6. H. Liebaers: "Meestal in opdracht. Brusselse kant-tekeningen van een bibliothecaris"
('s Gravenhage/Antwerpen, 1982).


7. J. Goudswaard: "Uit het leven van een boekenleurder" (Kalmthout, 2017). Bibliofiele heruitgave van De Carbolineum Pers met een nawoord van P.J. Buijnsters. Dit boekje verscheen oorspronkelijk in 1915. Ik kocht nr. 12 van de tweede serie van 50 genummerde exemplaren.


8. J.-K. van West: "De opvoeding van de bibliofielen. Kanttekeningen van een boekbinder" (Kalmthout, 2018). Eerste druk van 60 genummerde exemplaren. Ik kocht nr. 33 in kartonnen band.


9. "Catalogus Librorum Werbrouck. Met een inleiding van Boris Rousseeuw" (Wildert, 1997). Met de hand gezet op geschept Zerkall. Initialen met de hand ingekleurd. Nummer 18 van de 50 Arabisch genummerde exemplaren.


10. "De arte et libris. Festschrift Erasmus 1934-1984" (Amsterdam, 1984). Eén van de 550 exemplaren uitgegeven door de befaamde antiquaar A. Horodisch van Erasmus antiquariaat en boekhandel Amsterdam. Uitgave in smetteloze nieuwstaat met stofomslag en los bijgevoegd intekenformulier (waaruit blijkt dat dit boek destijds maar liefst tweehonderdzestig gulden kostte!).


11. Albert Haemmerle en Olga Hirsch: "Buntpapier. Herkommen - Geschichte - Techniken - Beziehungen zur Kunst" (München, 1977). Het bekende standaardwerk over sierpapier waarvoor nog steeds antiquarisch hoge bedragen wordt gevraagd.

dinsdag 1 oktober 2019

Vaarwel Minotaurus


Op een zonovergoten vrijdag 20 september bezocht ik de Amsterdamse Spui boekenmarkt. Ik vond er niets van mijn gading, maar sprak er onder andere met Aad van Maanen over zijn nieuwe blog "Boekhandelsetiketjes, een reis langs Nederlandse boekhandels" en met mijn passerende blogredacteur Reinder Storm over zijn succesvolle: "De geschiedenis van Nederland in 100 oude kaarten" (Lannoo, 2019), waarvan inmiddels toch zo'n 19.000 exemplaren (vier drukken) zijn verschenen.

Vervolgens slenterde ik via boekhandel Scheltema op het Rokin naar Jos Albers op het Waterlooplein. Daar trof ik in eerste instantie niet Jos maar Nol Sanders aan, medelid van het Nederlands Genootschap van Bibliofielen. Ik had hem al een tijdje niet gezien en we spraken over bibliofiele koetjes en kalfjes toen hij mij plots mededeelde dat boekhandel Minotaurus per 1 oktober zijn deur zou gaan sluiten. In Minotaurus (in de Sint Antoniesbreestraat 3-D) heb ik, alweer lang geleden, Nol voor het eerst ontmoet. Gedurende achtentwintig jaar, tussen 1988 en 2016, was hij daar de 'uitbater'.


Nog maar een decennium geleden waren er in Amsterdam twee boekhandels die zich specialiseerden in bijzonder bibliofiel margedrukwerk, maar na het sluiten van Nijhof & Lee in de Staalstraat in 2010 en een kortstondig bestaan daarna in afgeslankte vorm in de receptieruimte van bijzondere collecties van de UVA (thans Allard Pierson) had Minotaurus het rijk alleen.
Daaraan komt nu definitief een einde. De teloorgang van de Minotaurus boekwinkel, 'voor het langzame boek: bibliofilie, boekverzorging, boekgeschiedenis en typografie' is volgens ingewijden met name te wijten aan internet. Steeds vaker werden bijzondere uitgaven en bibliofiele pareltjes direct bij de drukker/uitgever besteld. De winkel werd voor tal van margedrukkers als afzetkanaal gewoonweg te marginaal.


Erg jammer dus, maar Nol had nog wel een opwekkende mededeling. Tot de sluiting gold er een korting van 50 % op alle boeken in de winkel. Dat was natuurlijk niet tegen dovemansoren gezegd!
Na een half uurtje nam ik afscheid en stiefelde richting Minotaurus waar Hans van Daalen, de huidige, tevens laatste beheerder van Minotaurus, met wat hulp van anderen druk bezig was de resterende winkelvoorraad te inventariseren. De duurste (kunstenaars)boeken waren al naar het Haarlemse veilinghuis Bubb Kuyper gebracht maar desondanks trof ik nog heel veel lekkers aan.


Het eerste boek dat ik uit het schap trok was "De arte et libris. Festschrift Erasmus 1934-1984" (Amsterdam, 1984). Eén van de 550 exemplaren, uitgegeven door de befaamde antiquaar Abraham Horodisch (1898-1987) van Erasmus antiquariaat en boekhandel Amsterdam. Kennelijk een exemplaar dat na het verlaten van de drukpers in een stil hoekje was gelegd want de uitgave (met stofomslag en los ingevoegd prospectus) verkeerde in smetteloze staat. Het boek kostte destijds een fortuin; maar liefst tweehonderdzestig gulden en is thans antiquarisch nog steeds niet goedkoop. Vijftig procent uitverkoopkorting reduceerde het totaalbedrag tot een luttele € 12,- euro en dat is bijna gratis voor dit werk, dat ik ooit overwoog te kopen voor het vijfvoudige!


De volgende twee uitgaven lagen in de vitrinekast en zijn beiden niet lang geleden verschenen bij mijn favoriete margedrukker De Carbolineum Pers. Naast (dure) handgezette en gedrukte uitgaven geeft die ook (goedkopere) digitaal geproduceerde, maar goed verzorgde, boeken uit waarvan ik in februari nog de uitgave kocht van O. Uzanne: "Bibliofiele verhalen. Gekozen, vertaald en toegelicht door Frans Willem Verbaas. Met pentekeningen van Stijn Felix" (Kalmthout, 2018). 
Die staat in mijn bibliotheek nu naast de bibliofiele heruitgave van: J. Goudswaard (1870-1959): "Uit het leven van een boekenleurder" (Kalmthout, 2017) met een uitgebreid en lezenswaardig nawoord van boekengoeroe P.J. Buijnsters. De oorspronkelijke uitgave van Goudswaard verscheen in 1915 (en daarvan bezit ik, zoals de foto laat zien, ook een exemplaar). Mijn bibliofiele heruitgave draagt nummer 12 (van de tweede serie van vijftig genummerde exemplaren). Daarnaast kocht ik de uitgave van J.-K. van West (1889-1969): "De opvoeding van de bibliofielen. Kanttekeningen van een boekbinder" (Kalmthout, 2018). Mijn exemplaar is nummer 33 (in kartonnen band) van de eerste druk van zestig genummerde exemplaren.


Samen, voor nog geen € 24,- euro, gingen ze in mijn tas. Tot slot kocht ik ook een boekje dat ik niet lang geleden via Boekwinkeltjes had willen bestellen en dat nu voor het grijpen lag en wel de uitgave van H. Liebaers (1919-2010): "Meestal in opdracht. Brusselse kant-tekeningen van een bibliothecaris" ('s-Gravenhage/Antwerpen, 1982). Liebaers was hoofdconservator van de Belgische Koninklijke Bibliotheek van 1956 tot 1974 en zijn avonturen in - en herinneringen aan de boekenwereld vormen aangename lectuur voor elke bibliofiel.


Totaal had mijn bezoek aan Minotaurus een uur geduurd en € 61,50 euro gekost.
Met gemengde gevoelens verliet ik het winkeltje... Vaarwel Minotaurus...
Maar niet voor lang, want enkele dagen later ontdekte ik dat ze op Boekwinkeltjes ook het bekende boek aanboden van Albert Haemmerle (1899-1976) en Olga Hirsch: "Buntpapier. Herkommen - Geschichte - Techniken - Beziehungen zur Kunst" (München, 1977). Het boek geldt als een standaardwerk op het gebied van sierpapier (waaronder marmerpapier) en antiquarisch worden er nog steeds bedragen tot € 200,- euro voor gevraagd, zoals bij antiquariaat Kok in Amsterdam. Ik ben een fan van sierpapier en heb er al eens lang geleden over geschreven in: "Boek en bom" waar het gaat over mijn door oorlogsgeweld zeldzaam geworden uitgave van: “Die Kunst des Marmorierens oder die Herstellung von Buchbinder- Buntpapieren mit Wasserfarben auf schleimhaltigen Grund” (Stuttgart, 1940), geschreven door Professor Franz Weisse (1878-1952).


Meteen stuurde ik een e-mail met de vraag of ik het boek ook online via Boekwinkeltjes tegen 50 % korting kon bestellen. Dat kon inderdaad zo berichtte Hans van Daalen mij, maar...
Bij afhalen gold in de laatste openingsweek een korting van 75 %!
Tja... daarover hoefde ik niet lang na te denken en bovendien zou het verzendkosten schelen. En dus - lieve lezers - haalde ik op de één na laatste openingsdag (na een korte nachtdienst te hebben gewerkt) Haemmerle's standaardwerk op voor het onwaarschijnlijk lage bedrag van € 27,50 euro.
Uiteraard kon ik mij niet beheersen beperken tot alleen dit boek en nam ik een derde fraaie bibliofiele uitgave mee van De Carbolineum Pers. Het gaat om de "Catalogus Librorum Werbrouck. Met een inleiding van Boris Rousseeuw" (Wildert, 1997). Met de hand gezet en gedrukt op geschept Zerkall-papier. Fraaie met de hand ingekleurde initialen (nummer 18 van de vijftig Arabisch genummerde exemplaren). In "Gek geworden" en "Met rode oortjes" kunt u lezen over enkele andere met de hand gezette en gedrukte uitgaven van De Carbolineum Pers die in mijn bibliotheek staan en zelfs de prospectussen van deze drukker vind ik verzamelwaardig. Normaal kostte deze bibliofiele uitgave € 125,- euro, nu bleef daarvan met korting nog een schamele € 31,25 euro over. Al met al heb ik dus bij Minotaurus € 120,25  euro uitgegeven maar dat had zonder korting € 358,- euro geweest!


Als u dit leest is de winkel voorgoed gesloten. Jammer maar helaas...
Alles wat de afgelopen weken tijdens de uitverkoop niet werd verkocht is overgenomen door antiquariaat Kok in Amsterdam. Die partij bevat o.a. nog een aantal exemplaren van Haemmerle's standaardwerk. Ben benieuwd wat Kok er voor gaat vragen...